Dopalacze – ogólna nazwa substancji psychotropowych, oddziałujących na ośrodkowy układ nerwowy. Mogą powodować stany pobudzenia psycho-ruchowego, zaburzenia świadomości, rozległe zatrucie organizmu. Są sprzedawane jako produkty kolekcjonerskie, np. jako nawóz do roślin, z zaznaczeniem: "nie do spożycia”. Dzielą się na "zioła”, "sole” i "prochy” w zależności od dróg podania do organizmu.
Specjaliści alarmują!
Najgorsze jest to, że skutki zatrucia dopalaczami są trudne do przewidzenia. Sądząc po rozległości objawów u dzieci, które do nas trafiają z powodu zatruć, substancje zawarte w dopalaczach mogą uszkadzać wątrobę, nerki, serce i wiele innych organów wewnętrznych.
Dopalacze mogą uzależniać. Istnieją narkotyki, które uzależniają po 1-2 krotnym zażyciu, wiele zależy tu od osobniczej podatności na uzależnienia, a tej nigdy nie znamy. Dopalacze mogą też, podobnie jak marihuana prowadzić do uzależnienia od twardych narkotyków, takich jak kokaina czy heroina.
Objawy zatrucia dopalaczami
Objawy zatrucia dopalaczami najczęściej skupiają się ośrodkowym układzie nerwowym, zwykle to:
zaburzenia świadomości
bóle głowy
zaburzenia orientacji
bełkotliwa mowa
omdlenia
kołatanie serca
spadki ciśnienia tętniczego krwi
wymioty
wahania nastroju (na zmianę depresja i euforia)
Jak wyglądają?
Postać fizyczna tych produktów również zbliżona jest wyglądem do narkotyków. „Dopalacze” występują w postaci białego proszku, kapsułek lub tabletek, suszu roślinnego (liście, nasiona, ekstrakt, skręty), suszu grzybów. Mogą być przyjmowane doustnie, donosowo, w postaci wywaru lub do palenia.
Co robić, gdy podejrzewamy, że dziecko używa „dopalaczy” lub narkotyków?
Nie zwlekaj. Zareaguj od razu, ale nie działaj pod wpływem emocji – porozmawiaj z dzieckiem;
Zapytaj o powody – dlaczego używa tych substancji;
Uświadom mu konsekwencje i zagrożenia związane z ich używaniem;
Porozmawiaj na temat nacisku i manipulacji ze strony grupy biorącej „dopalacze”;
Powiedz, że martwisz się o nie i że zawiodło twoje zaufanie;
Daj mu szansę poprawy, ale przyglądaj się uważnie postępowaniu;
Nie daj się przekonać argumentom dziecka, że to niegroźne, naturalne substancje, „bezpieczna alternatywa dla narkotyków” lub że to taka moda;
Jeżeli uznasz za konieczne wprowadź nowe zasady i konsekwencje (czasowe cofnięcie przywilejów, ograniczenie rozmów telefonicznych, kontaktów z rówieśnikami, dostępu do komputera, itp.);
Jeśli stwierdzisz, że zagrożenie jest poważne, szukaj pomocy u specjalistów (psycholog, pedagog szkolny lub terapeuta uzależnień);
Sprawdź czy w okolicy są sklepy z „dopalaczami”. Zawiąż koalicję z innymi rodzicami, porozmawiajcie o problemie w szkole – wspólnie łatwiej stawić czoła i znaleźć rozwiązanie.
Dlaczego niektóre nastolatki sięgają po narkotyki?
Ucieczka od problemów Narkotyki mogą się wydawać sposobem na ucieczkę od nieprzyjemnej rzeczywistości i poradzenie sobie z problemami takimi, jak: nadmierne wymagania ze strony szkoły, rozpad rodziny czy trudności w relacjach z rówieśnikami.
Nuda Poczucie nudy, brak atrakcyjnych sposobów spędzania wolnego czasu często skłaniają młodzież do sięgania po narkotyki, które stają się w ich przekonaniu, najciekawszym sposobem na wypełnienie czasu i poradzenie sobie z uczuciem znudzenia.
Poszukiwanie pobudzenia Niektóre nastolatki wierzą, że używanie narkotyków może dawać przyjemne wrażenia fizyczne i psychiczne, a wprowadzenie się w stan silnego pobudzenia pozwala osiągnąć wspaniałe samopoczucie.
Poczucie pewności siebie w sytuacjach społecznych Typową cechą młodych ludzi jest poczucie niepewności w sytuacjach społecznych i kontaktach towarzyskich. Niektórzy z nich widzą w narkotykach sposób na dodanie sobie odwagi i pewności siebie w relacjach z rówieśnikami.
Chęć przystosowania się do grupy Branie narkotyków jest niekiedy rodzajem ceny, jaką się płaci za przynależność do grupy. Młodzi ludzie pragną być akceptowani przez rówieśników, chcą być postrzegani przez kolegów jako „fajni kumple”. Sięgają po narkotyki w przekonaniu, że pomogą im one w dopasowaniu się do grupy rówieśniczej. W sytuacji, gdy najbliżsi koledzy eksperymentują z narkotykami, przeciwstawienie się presji grupy może być bardzo trudne.
Ciekawość Jednym z motywów eksperymentowania z narkotykami jest ciekawość, która jest naturalną cechą okresu dorastania. Nastolatki często sięgają po narkotyki, ponieważ są ciekawe efektów, jakie one wywołują.
Udowodniono, że największą moc chroniącą ma:
Okazywanie miłości i zainteresowania życiem dziecka (mów dziecku, że jest dla ciebie najważniejszą osobą, że zależy ci, by było zdrowe i szczęśliwe, poznaj
jego przyjaciół, zainteresowania i sposoby spędzania czasu wolnego);
Dobre porozumiewanie się z dzieckiem (rozmawiaj z dzieckiem często, pytaj o jego zdanie, uważnie słuchaj, rozmawiaj także na trudne tematy – o narkotykach, alkoholu, dojrzewaniu;
Zdrowa dyscyplina (postaw jasne granice – wyraź zdecydowany sprzeciw wobec używania narkotyków i innych środków psychoaktywnych, podaj oczekiwania dotyczące godzin powrotu do domu, kontaktów z kolegami, sprawdzaj na co wydawane jest kieszonkowe, itp.);
Wspieranie dziecka (doceniaj wysiłki w osiąganiu celów, chwal dziecko za sukcesy i odpowiedzialność – podnosisz tym jego poczucie własnej wartości. Zapewniaj, że zawsze może liczyć na twoją pomoc w trudnych sytuacjach);
Opracowano na podstawie materiałów:
Pracownia Wychowania i Profilaktyki Ośrodek Rozwoju Edukacji (Anna Borkowska i Joanna Szymańska)
Pracownia Wychowania i Profilaktyki ORE (Dorota Macander)
Krajowe Biuro Do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii
Główny Inspektorat Sanitarny
www.dopalaczeinfo.pl
Szkoła
Oddział Przedszkolny
Praca szkoły
Uczniowie
Nauczyciele
Rodzice
Wskazówki
Dokumenty
Informacje
