Z danych Światowej Organizacji (WHO) wynika, że na świecie żyje około 450 mln osób niepełnosprawnych, co stanowi około 10% ludności naszego globu. Z powodów ekologicznych, cywilizacyjnych i
społeczno-ekonomicznych problemy niepełnosprawności stają się coraz bardziej dolegliwe w życiu nawet bogatych społeczeństw, a wspólne ich rozwiązywanie staje się cywilizacyjną koniecznością ludzi sprawnych i
niepełnosprawnych. Zadaniem naszego państwa jest zapewnienie każdemu człowiekowi prawa do nauki, wychowania i przygotowania do życia w warunkach dostosowanych do indywidualnych możliwości psychofizycznych.
Zadaniem szkoły jest wszechstronne rozwijanie uczniów i przygotowanie ich do samodzielnego udziału w życiu społecznym, pracy oraz zapewnienie im pomocy w krytycznych i trudnych sytuacjach życiowych – w granicach
ich indywidualnych możliwości.
Kilka wskazówek na temat pierwszych dni w szkole dziecka o specjalnych potrzebach.
Rodzice mają bardzo ważne zadanie aby przygotować wcześniej dziecko na pierwsze dni w szkole. Powinni zastanowić się najpierw, czy sami są gotowi na to nowe wyzwanie, czy są w stanie oddać swój najcenniejszy skarb
w ręce nauczycieli i terapeutów.
Warto uzmysłowić sobie, że wszystkie nasze negatywne emocje, zostawią swój ślad w psychice dziecka. Nasze pociechy mogą nabrać przekonania, że szkoła to nieprzyjazne i niebezpieczne miejsce. Im więcej lęków, obaw,
negatywnych emocji u rodziców, tym większe prawdopodobieństwo, że dziecko będzie miało kłopoty z adaptacją w szkole.
Dzieci o specjalnych potrzebach w szczególności oczekują od nas wsparcia, pomocy i zapewnienia bezpieczeństwa. Dziecko musi wiedzieć, że może na nas liczyć w każdej sytuacji. Ale równie ważne jest też kształtowanie
w dziecku samodzielności, umiejętności zwracania się z prośbą o pomoc. Trzeba też wspólnie przygotować się na różne niepowodzenia, a tam gdzie dziecko odnosi jakieś sukcesy, niekoniecznie związane z nauką, docenić i wspierać.
Z drugiej strony, nie można wmawiać dziecku, że w szkole będzie tylko wspaniale, będzie różnie i trzeba być na to gotowym.
Należy pamiętać, że pierwszy dzień w szkole budzi dużo emocji zarówno u rodziców, dzieci jaki nauczycieli. Zanim on nastąpi, warto wcześniej oswoić dziecko ze szkołą. Wybierzmy się więc wspólnie na zakupy "szkolne",
niech przyszły uczeń również decyduje, jakie chce mieć kredki lub piórnik. Warto wcześniej odwiedzić szkołę z dzieckiem, nawet przejść się po pustych korytarzach, poznać drogę do szkoły.
Rozpoczęcie roku szkolnego jest świętem zarówno dla dziecka, jak i dla rodziców. Bardzo dobrze jest więc towarzyszyć dziecku w tym dniu. Rano zadbajmy, abyśmy mieli dość czasu, byśmy nie wychodzili w pośpiechu,
bojąc się spóźnienia. Niech to będzie pierwszy z kolejnych poranków w ciągu roku szkolnego, gdy spokojnie, bez pośpiechu wybieramy się do szkoły. W ten sposób unikniemy niepotrzebnego stresu. Po szkolnej uroczystości
warto wybrać się wspólnie na lody albo pizzę. Pierwsze dni są zazwyczaj przeznaczane na bliższe poznanie się z nauczycielem, kolegami, zwiedzanie szkoły. Jest to czas, gdy dziecko może przynieść do szkoły swoją ulubioną
np. maskotkę, dzięki której poczuje się bezpieczniej w gronie nowopoznanych osób.
Może wystąpić problem gdy dziecko nie chce zostać w szkole. W tej sytuacji nie dyskutujmy, nie starajmy się go przekupić, że dostanie zabawkę lub słodycze, jeśli zostanie. Starajmy się natomiast pokazać,
że w szkole jest coś fajnego, że przyjemnie spędzi czas. Zapewniamy dziecko, że odbierzemy je w umówionym czasie i jesteśmy punktualni. Rozstając się z dzieckiem nie dajmy odczuć, że jest przykro.
Pamiętajmy, że dziecko w tych dniach ma bardzo dużo wrażeń, więc nie przesadzajmy z nowymi. Na pewno nie będzie to dobry czas na przemeblowanie jego pokoju lub zbyt częste wizyty u rodziny.
Dziecko o specjalnych potrzebach może postrzegać świat inaczej niż my dorośli. Coś, co dla nas jest błahostką, dla niego może być poważnym problemem. Nie wolno tego bagatelizować. Wprowadzenie pewnych zasad
postępowania i konsekwencja nie ogranicza dziecka i nie wyzwala stresu. Dzieci chcą, aby rodzice mieli nad nimi kontrolę i stawiali określone wymagania oraz byli przewidywalni. W młodszych klasach dzieci uczą się przez
zabawę. Takie są założenia podstawy programowej. Żaden rozsądny nauczyciel nie będzie kazał dziecku siedzieć 45 minut w ławce.
Istotne jest również aby rodzice nawiązali dobry kontakt z pracownikami szkoły aby dziecko miało przekonanie, że te relacje są pozytywne, wpływa to dobrze na poczucie bezpieczeństwa i spokój psychiczny ucznia.
KORZYŚCI I ZALETY WYNIKAJĄCE Z WZAJEMNEGO WSPÓŁISTNIENIA I FUNKCJONOWANIA W KLASIE INTEGRACYJNEJ.
KORZYŚCI: - poznanie nowych kolegów i akceptację innych,
- budowanie poczucia własnej wartości,
- uczenie się tolerancji i empatii,
- przełamywanie własnych słabości i ograniczeń,
- nabycie przydatnych umiejętności interpersonalnych (asertywność, budowanie wiary w siebie, umiejętność rozwiązywania konfliktów),
- poczucie odpowiedzialności za siebie i innych,
- możliwość uzyskania wsparcia ze strony koleżanek i kolegów z klasy w trudnych sytuacjach,
- zaspokojenie swoich podstawowych potrzeb psychicznych (uznania, akceptacji, bezpieczeństwa, możliwość zespołowego podejmowania decyzji, możliwość podzielenia się swoimi sukcesami z innymi).
Integracja nie jest wartością tylko dla dzieci niepełnosprawnych. Jest szansą dla nauczycieli i dla wszystkich uczniów na kształcenie się w warunkach bardziej przychylnych ich wszechstronnemu rozwojowi osobowości.
Natomiast nauczyciel pracujący z grupą integracyjną, chociażby ze względu na różnorodność możliwości dzieci będących pod jego opieką, staje się bardziej twórczy i kreatywny. Integracja jest naszą wspólną szansą na tworzenie
świata żyjącego w miłości, pokoju i tolerancji.
ZALETY: - mała liczba uczniów w klasie, innowacyjne metody realizowania zadań dydaktyczno- wychowawczych, bogactwo i różnorodność pomocy dydaktycznych.
- nauczyciel akceptuje dziecko niepełnosprawne nie jako specjalne, ale jako obarczone większymi trudnościami rozwojowymi. Przydziela mu zadania na równi ze zdrowymi, włącza we wszystkie zajęcia bez szkody dla zdrowia,
stosuje te same nagrody i kary, przyznaje mu role, udziela pomocy specjalistycznej, wspiera je zachętą i wiarą, zauważa jego zdolności i osiągnięcia.
- dzieci niepełnosprawne uczą się społecznego sposobu bycia, identyfikują się z grupami normalnymi i mają świadomość przynależności do społeczeństwa. Są przygotowywane do radzenia sobie w świecie urządzonym przez ludzi
zdrowych.
- integracja pozytywnie wpływa na zachowania niepełnosprawnych, a także na ich osobowość. Są akceptowane, odnoszą sukcesy, aktywnie uczestniczą w zajęciach wraz ze swymi kolegami.
- integracja pozytywnie wpływa na dzieci zdrowe, które uczą się akceptacji specyfiki i odmienności mniej sprawnych koleżanek i kolegów, pozbywają się strachu i obcości przed dziećmi chorymi.
- dziecko niepełnosprawne uczęszczające do szkoły powszechnej jest traktowane przez rodziców normalnie, ponieważ przekonują się oni, że pod wieloma względami dorównuje ono innym dzieciom.